Als ZZP’er met een eigen bedrijf krijg te maken met verschillende soorten belasting. Naast de omzetbelasting die je per kwartaal betaald, moet je ook jaarlijks inkomstenbelasting betalen over de winst van je onderneming.

Het is handig om van te voren te weten hoeveel geld je voor deze belasting apart moet houden en hoeveel netto besteedbaar inkomen (NBI) je hebt, zodat je niet later voor verrassingen komt te staan.

Update: De berekeningen in dit artikel zijn niet meer up-to-date. Voor meest recente berekeningen adviseer ik gebruik te maken van de Inkomstenbelasting ZZP berekenen tool van RekenBuddy.

Hoeveel betaal je gemiddeld aan inkomstenbelasting en Zvw als ZZP’er?

De onderstaande voorbeelden van de gemiddelde inkomstenbelasting en eigen bijdrage Zvw zijn berekend voor 2021 aan de hand van een ondernemer voor de belastingdienst die recht heeft op startersaftrek, voldoet aan het urencriterium en nog niet de AOW leeftijd heeft bereikt.

WinstInkomstenbelastingZvw%
€ 25.000€ 0€ 8013,20%
€ 35.000€ 1.425€ 1.2957,22%
€ 50.000€ 7.825€ 2.03719,72%
€ 75.000€ 19.760€ 3.27330,71%
€ 100.000€ 31.387€ 3.35234,74%
€ 200.000€ 75.212€ 3.35239,28%
Bron: Rekentool inkomstenbelasting 2021

Let op: De bedragen kunnen verschillen met daadwerkelijk te betalen inkomstenbelasting en eigen bijdrage zorgverzekeringswet.

Hoe werkt inkomstenbelasting voor ZZP’ers?

Inkomstenbelasting en eigen bijdrage ZvW betaal je als ZZP’er eenmalig per jaar of maandelijks door middel van een voorlopige aanslag. Vanaf 1 maart kan je aangifte van inkomstenbelasting doen over het voorgaande jaar van jouw onderneming.

Het is handig om van te voren te onderzoeken hoeveel inkomstenbelasting je moet betalen om te bereken wat jouw netto besteedbaar inkomen per maand of jaar is. Om dit te kunnen uitrekenen moeten we een aantal stappen doorlopen.

Ik probeer elke stap zo goed mogelijk uit te leggen hieronder, maar je kunt altijd een reactie achter laten als iets niet duidelijk is.

Ondernemer voor de inkomstenbelasting

De eerste stap is om te weten of je ondernemer voor de inkomstenbelasting bent voor de belastingdienst. Als je geen ondernemer voor inkomstenbelasting bent, heb je vaak geen recht op aftrekposten, zoals zelfstandigenaftrek, startersaftrek of MKB-winstvrijstelling.

Je kunt gebruik maken van de OndernemersCheck op de website van de belastingdienst om te kijken of jij ondernemer voor de inkomstenbelasting bent.

Als je geen ondernemer bent voor de inkomstenbelasting, moet je het resultaat van jouw bedrijf vaak opgeven als winst uit overige werkzaamheden op je aangifte.

Als je wel ondernemer bent voor de inkomstenbelasting, is het belangrijk om eerst een overzicht van de winst uit je bedrijf te maken.

Winst uit onderneming

Om de inkomstenbelasting te kunnen berekenen moeten we eerst weten hoeveel winst je hebt gemaakt afgelopen jaar of verwacht te maken komende jaar.

Wat is de winst uit onderneming?

De winst uit jouw onderneming zijn alle inkomsten die je hebt ontvangen min alle kosten die je hebt gemaakt. De omzet en kosten worden altijd berekenend zonder BTW, aangezien je hierover al omzetbelasting hebt betaald.

Stel je hebt € 60.000 (excl. BTW) ontvangen aan inkomsten en je hebt € 10,000 (excl. BTW) aan kosten gemaakt. De winst uit onderneming € 60.000 – € 10,000 = € 50,000.

Als we de winst weten, kunnen we vervolgens het belastbaar inkomen gaan uitrekenen.

Belastbaar inkomen

Inkomstenbelasting wordt altijd berekend over het belastbaar inkomen.

Wat is belastbaar inkomen?

Het belastbaar inkomen voor een ZZP’er is de winst uit onderneming (omzet – kosten en afschrijvingen) min de verschillende aftrekposten, zoals ondernemersaftrek, startersaftrek en MKB-winstvrijstelling.

Als je het belastbaar inkomsten wilt berekenen moet je dus eerst weten op welke aftrekposten je recht hebt als ZZP’er.

Aftrekposten voor ZZP’ers

De meeste startende ondernemers en ZZP’ers hebben recht op de volgende aftrekposten: ondernemersaftrek (zelfstandigenaftrek & startersaftrek) en MKB-winstvrijstelling.

Daarnaast zijn er nog een aantal specifieke aftrekposten voor ZZP’ers waarbij ik in dit artikel geen rekening mee houdt, zoals: meewerkaftrek, stakingsaftrek, aftrek voor speur- en ontwikkelingswerk.

Zelfstandigenaftrek

Zelfstandigenaftrek is een onderdeel van de ondernemersaftrek waarbij je een belastingvoordeel krijgt, omdat je een zelfstandige ondernemer bent. Je komt in aanmerking voor de zelfstandigenaftrek als je voldoet aan de volgende voorwaarden:

  • Je bent ondernemer voor de inkomstenbelasting (zie ondernemersCheck).
  • Je voldoet aan het urencriterium.

Wat is het urencriterium?

Het urencriterium houdt in het kort in dat je in 1 kalenderjaar minimaal 1.225 uur aan jouw onderneming werkt. Je kunt alle voorwaarden en uitzondering voor het urencriterium lezen op de website van de belastingdienst.

Het bedrag voor de zelfstandigenaftrek in 2021 is vastgesteld op € 6.670. Dit bedrag kun je aftrekken van de winst uit je onderneming voor het berekenen van het belastbaar inkomen.

Startersaftrek

Een andere aftrekpost voor ZZP’ers uit de ondernemingsaftrek, is de startersaftrek. De startersaftrek is bedoeld voor startende ondernemers, waarbij er tot maximaal 5 jaar vanaf het moment van registratie bij de KvK gebruik van kan worden gemaakt.

Bij de startersaftrek gelden de volgende voorwaarden:

  • Je voldoet aan de voorwaarden voor zelfstandigenaftrek.
  • Je bent in 1 van de 5 voorgaande jaren geen ondernemer geweest.
  • Je hebt niet meer dan 2 keer de startersaftrek al gebruikt.

Je hebt in totaal dus als ZZP’er 3 keer recht op het gebruik van de startersaftrek in de eerste 5 jaar van je bedrijf.

De startersaftrek is in 2021 een bedrag van € 2.123. Dit bedrag kun je na de zelfstandigenaftrek ook afhalen van je winst uit onderneming voor het berekenen van het belastbare inkomen.

Mkb-winstvrijstelling

De laatste aftrekpost voor ZZP’ers is de MKB-winstvrijstelling van 14%. Dit percentage wordt berekend over de winst uit onderneming min de ondernemersaftrek, zoals de zelfstandigen- en startersaftrek.

Iedere ondernemer voor de inkomstenbelasting heeft recht op de Mkb-winstvrijstelling.

Voor het berekenen van de Mkb-winstvrijstelling kan je de volgende formule gebruiken: Winst uit onderneming – zelfstandigenaftrek – startersaftrek = x * percentage Mkb-winstvrijstelling.

Voorbeeld MKB-winstvrijstelling bij een winst van € 50.000:
€ 50.000 – € 6.670 – € 2.123 = € 31.207 * 14% = € 5.769

De percentage van de MKB-winstvrijstelling is in 2020, 2021 en 2022 vastgesteld op 14%.

Door de MKB-winstvrijstelling samen met de zelfstandigenaftrek en startersaftrek van de winst uit onderneming af te trekken, kunnen we nu het belastbaar inkomen uitrekenen.

Belasting box 1

Als je het belastbaar inkomen hebt berekend, kun je ook berekenen hoeveel inkomstenbelasting je moet betalen. Inkomstenbelasting wordt berekend door de belasting van box 1 te verminderen met de heffingskortingen.

Je kunt op de belastingdienst een overzicht van de tarieven en schrijven vinden die passen bij jouw persoonlijke omstandigheden en leeftijd. ZZP’ers met winst uit onderneming hebben te maken met de tarieven van box 1 (werk en woning).

De belastingtarieven voor ZZP’ers in 2021 die nog niet de AOW-leeftijd hebben bereikt zijn als volgt:

SchijfBelastbaar inkomen%
1tot € 68.50837,10%
2vanaf € 68.50849,50%
Bron: Tarieven box 1 2021 belastingdienst.nl

Hoe gebruik je deze belastingschijven om de inkomstenbelasting te berekenen?

Stel je hebt een winst van €100.000, dan bereken je over de eerste € 68.508 een percentage van 37,10% en over de overige € 31492 (€ 100.000 – € 68.508) 49,50%.

Het belastbare inkomen bij een winst van € 50.000 is 35.438. Hierover betaal je € 35.438 * 37,10% = € 13.147 aan belastingen in box 1. Om de inkomstenbelasting te berekenen moeten we van dit bedrag nog de heffingskortingen afhalen.

Heffingskortingen

Als ZZP’er heb je ook recht op verschillende heffingskortingen. Dit zijn kortingen om de inkomstenbelasting te verlagen. De 2 meestvoorkomende heffingskortingen waar je recht op hebt als ZZP’er zijn de algemene heffingskorting en arbeidskorting.

Kijk op de belastingdienst voor een overzicht van alle heffingskortingen om te zien of je recht hebt op andere kortingen.

Algemene heffingskorting

Bijna iedereen heeft recht op (een deel) van de algemene heffingskorting waardoor je minder inkomstenbelasting hoeft te betalen. Als je belastbare inkomen uit je onderneming te hoog is (boven € 68.508) krijg je geen algemene heffingskorting meer.

De algemene heffingskorting voor ZZP’ers in 2021 (onder AOW-leeftijd):

Belastbaar inkomenAlgemene heffingskorting 2021
tot € 21.044€ 2.837
vanaf € 21.044 tot € 68.508€ 2.837 – 5,977% x (belastbaar inkomen – € 21.043)
vanaf € 68.508€ 0
Bron: Tabel algemene heffingskorting 2021 belastingdienst

Let op dat de algemene heffingskorting niet hetzelfde werkt als met de belastingschijven. Je komt in maximaal 1 rij van de tabel terecht en voert de berekening hierop uit.

Om de algemene heffingskorting te berekenen bij een belastbaar inkomen van 35.438 kan je de volgende berekening gebruiken:

Algemene heffingskorting: € 2.837 – 5,977% x (35.438 – € 21.043) = € 2.837 – 5,977% x € 14395 = € 1976.

Het maximale bedrag voor de algemene heffingskorting in 2021 voor ZZP’ers is € 2.837.

Vervolgens hebben we nog recht op arbeidskorting.

Arbeidskorting

De arbeidskorting is een heffingskorting die je krijgt als je werkt of ondernemer bent.

Let op: De arbeidskorting wordt berekend over de winst en niet het belastbare inkomen.

De arbeidskorting voor ZZP’ers in 2021 (onder AOW-leeftijd):

Winst uit ondernemingArbeidskorting
tot € 10.1094,581% x Winst
vanaf € 10.109 tot € 21.836€ 463 + 28,771% x (Winst – € 10.108)
vanaf € 21.836 tot € 35.653€ 3.837 + 2,663% x (Winst – € 21.835)
vanaf € 35.653 tot € 105.737€ 4.205 – 6% x (Winst  – € 35.652)
vanaf € 105.737€ 0
Bron: Tabel arbeidskorting 2021 belastingdienst

Om de arbeidskorting te bereken bij een winst van € 50.000 kunnen we de volgende berekening maken:

Arbeidskorting: € 4.205 – 6% x (€ 50.000  – € 35.652) =  4.205 – 6% x € 14348 = € 3345.

Het maximale bedrag voor de arbeidskorting in 2021 voor ZZP’ers is € 4.205.

Nu we de 2 heffingskortingen hebben berekend kunnen we de inkomstenbelasting gaan uitrekenen.

Inkomstenbelasting ZZP’ers

De inkomstenbelasting voor een ZZP’ers is de belasting uit box 1 – algemene heffingskorting en arbeidskorting.

Als we de bovenstaande uitgerekende bedragen gebruiken bij een winst van € 50.000, wordt de inkomstenbelasting als volgt:

Inkomstenbelasting: € 13.147 – € 1.977 – € 3.345 = € 7.825

Let op: hoge inkomsten boven de € 68.507 krijgen te maken met een afbouw tarief voor aftrekposten. Hierdoor hebt je recht op minder aftrekposten en betaal je meer inkomstenbelasting. Lees over de afbouw tarief aftrekposten voor ZZP’ers op de website van de belastingdienst.

Eigen bijdrage ZvW ZZP’ers

Naast de inkomstenbelasting moet je als ZZP’er ook de inkomensafhankelijke premie voor de Zorgverzekeringswet (Zvw) betalen. Voor een ondernemer is dit een vast percentage die berekend wordt over het belastbare inkomen.

Het percentage inkomensafhankelijke bijdrage ZvW voor ZZP’ers in 2021 is 5,75% met een maximaal bedrag van € 3.352.

Als we de bijdrage ZvW uit het rekenvoorbeeld willen uitrekenen hebben we bij een winst van € 50.000 een belastbaar inkomen van € 35.438.

Bijdrage ZvW: € 35.438 * 5,75% = € 2037

De inkomstenbelasting en bijdrage Zvw worden apart berekend, omdat ze ook apart betaald moeten worden.

Rekentool netto besteedbaar inkomen ZZP’ers

Veel blogs en online rekentools houden geen rekening met de bijdrage ZvW, waardoor het netto inkomen hoger uitkomt dan het daadwerkelijk is. Hierdoor komen ZZP’ers aan het eind van het jaar voor een verrassing te staan als er meer belasting betaald moet worden dan verwacht.

Ik heb zelf een tool ontwikkeld waarbij je jouw netto besteedbaar inkomen als ZZP’er kan berekenen die rekening houdt met inkomstenbelasting en eigen bijdrage Zvw.

Ga naar rekentool inkomstenbelasting en ZvW ZZP’ers.

Het onderstaande rekenvoorbeeld is gemaakt met deze rekentool. Hier krijg je een duidelijk overzicht van alle aftrekposten, heffingskortingen, te betalen inkomstenbelasting en eigen bijdrage Zvw. Ook wordt er een overzicht gegeven van het netto inkomen voor ZZP’ers per maand en jaar.

Rekenvoorbeeld inkomstenbelasting 2021 voor ZZP’ers

Het onderstaande rekenvoorbeeld is berekend aan de hand van € 50.000 winst voor een ZZP’er onder de AOW-leeftijd die recht heeft op zelfstandigenaftrek en startersaftrek.

Wil je zelf jouw inkomstenbelasting en bijdrage ZvW als ZZP’er bereken? Je kunt gebruik maken van de gratis online rekentool voor het bereken van jouw netto inkomen.

Voorbeeld berekening inkomstenbelasting ZZP:

OmschrijvingBedrag+/-
Winst uit onderneming€ 50.000 
Zelfstandigenaftrek€ 6.670
Startersaftrek€ 2.123
MKB-winstvrijstelling€ 5.769
Belastbaar inkomen€ 35.438 
Belasting box 1€ 13.147 
Algemene heffingskorting€ 1.977
Arbeidskorting€ 3.345
Inkomstenbelasting€ 7.825
Winst uit onderneming€ 50.000 
Inkomstenbelasting€ 7.825
Eigen bijdrage Zvw€ 2.037
Netto inkomen per jaar€ 40.138 
Bron: Rekentool inkomstenbelasting 2021

Heb je vragen over de inkomstenbelasting, aftrekposten of eigen bijdrage ZvW voor ZZP’ers? Laat hieronder een reactie achter.

DISCLAIMER: De informatie en rekenvoorbeelden in dit artikel heb ik zo zorgvuldig mogelijk samengesteld, maar kan fouten bevatten en/of onvolledig zijn. Ik ben geen belastingadviseur en deel alleen de kennis die ik heb geleerd in de praktijk. Raadpleeg altijd de belastingdienst als je vragen heb of overleg met jouw belastingadviseur.